ИМАШЕ ТЕШКО ДЕТСТВО, 4 БРАКИ И ЈА ПОБЕДИ БОЛЕСТА: Болната приказна за најголемиот боем е полна со тага и борба

Легендарниот пејач на народна музика Тома Здравковиќ се женеше четири пати, а од тие бракови има две деца – ќерката Жаклина и синот Александар.

Пејачот Тома Здравковиќ водел бурен и интересен живот, а неговата вдовица Гордана открила досега малку познати детали за својот сопруг.

Тој ги сакаше луѓето со неверојатна сила, а неговата сопруга Гордана открива само еден од неколкуте случаи во кои тоа го покажал.

– Ги сакаше сите луѓе. Тие што се на позиции, рудари, питачи, деца, се. Тој го сакаше народот. За него сите беа личност. Не гледаше кој е што. Тој ги сакаше луѓето. Се сеќавам дека една година бевме во Алексинац и дојде третата смена на рударите. Сите ги однел во кафеана и со нив поминал два дена и две ноќи – искрена била Гордана, пишува Блиц.

Таа призна дека уживала во бракот со него и дека имале само мали и ситни проблеми кои брзо ги решиле.

Тој почина во 1991 година, а неговата животна приказна е полна со алкохол, тага и борба.

Таткото на Том, Душан, бил месар, а неговата мајка Косара била домаќинка која родила пет деца , најстариот син Александар, потоа Иван, Том кој се викал Дадо, ќерката Мирјана и најмладиот наследник Новица.

Растејќи во сиромаштија , Тома брзо сфатил дека животот на село не му се допаѓа, па почнал да пее на петнаесетгодишна возраст и веднаш видел дека тоа му е единствениот излез. Оние кои го слушаа, одмавнаа со главите и тврдеа дека има нешто таму, иако слабиот и грозен Тома не личеше на иден пејач. И покрај тоа, тој ја сфати својата професија многу сериозно и беше решен да излезе во светот, а прва станица беше Лесковац.

Таму, сосема случајно , гладен и студен, во 1956 година ја запознал пејачката Силвана Барјактаревиќ, подоцна Арменулиќ, која го однела во таверната Радан, каде што таа пеела со својот оркестар. Таму научил да пее народни, забавни, староградски песни, француски шансони и италијански канзони, а во музичарските кругови брзо се раширило дека во Лесковац има Том. Со таква репутација тој се упати кон хотелот Бристол во Тузла, каде што пет години ја полнеше салата ноќ по ноќ. Во Тузла за прв пат сериозно се вљубил во витката русокоса Славица , родум од Травник, која му направила многу неволји.

Мојот добар пријател тогаш беше Драган Токовиќ, кој пееше во кафе-барот Теразије. Му се обратив за помош и го замолив да ме препорача во кафеана. Бидејќи веќе беше популарен и не сакаше повеќе да пее во Безистан, ме запозна со шефот на кафеаната, а тој ми понуди да го заменам. Пробата се одржа следниот ден. Ме зафати страв затоа што во кафе-барот во Безистан свиреа најдобрите музичари, а да биде уште полоша, на пробата главите ги избричија и познатите фудбалери Драгослав Шекуларац и Зоран Миладиновиќ. Тие големи имиња ми се смееја додека пеев…

Отфрлена и искомплексирана, не ни забележав дека Славица седи со Зоран и муабет како стар пријател. Дури кога им пријдов, сфатив дека нешто не е во ред. Пред целото друштво рекла дека мора да посети некои пријатели. Што би можел да направам освен да се согласам. Се вратив во празната соба на хотелот Балкан, а таа се појави дури по полноќ – се присети Том подоцна во едно интервју и со Славица тргна за Нови Сад.

Но, една вечер во хотелот Војводина во Зрењанин , се сретнал со убава црнка Олгица. Заборавајќи на Славица, Тома целосно маѓепсан ја замолил да се омажи за него и таа се согласила. Нивната ќерка Жаклин е родена на 22 ноември 1963 година, денот кога беше убиен претседателот Џон Кенеди, по чија сопруга и го добија името. Сепак, неговиот прв брак не траеше долго бидејќи се разведоа по неколку месеци во Осиек. После тоа смени кафана, пееше во новосадски Путник, белградска Топчидерска ноќ и Свети Стефан, каде доби лоши вести.

– Еден ден, враќајќи се од плажа, застанав кај рецепцијата. Велат: Имаш телеграма. Никој со години не ме контактирал, ниту од дома, ниту од никаде. Па, ни моите од Печењевац, селото кон Лесковац, не можеа да знаат каде сум. Се ослободив од нив и одев од кафеана до кафеана, низ целата земја… Зедов телеграма, на која пишуваше дека итно треба да се пријавам на лекар во болница во Сараево. Докторот кој ја испрати телеграмата додава дека Славица е тешко болна и сака да ме види. Тотално ме шокираше“, се присети подоцна пејачот кој по пристигнувањето во Сараево сакаше да остане покрај неа, но не можеше да се сврши.Тој повторно мораше да замине во Бристол и Тузла, каде неколку дена подоцна доби телеграма известувајќи го дека Славица починалаТака настанала неговата можеби најтажна песна Букет бели рози.

Во меѓувреме, кафеанската кариера на Здравковиќ продолжи со ангажман во хотелот „Парк“ во Ниш, од каде што се пресели во белградски Градски Подрум, каде што пееше секоја вечер три години. Непоправливо сентиментален, Тома инспирацијата за своите песни ја црпеше од лични искуства, а издавачката куќа Дискос во 1963 година му понуди да го сними својот прв албум, без никаква реклама.

Во Градската визба ја запознал Милица, со која се оженил по неколку месеци и се чинело дека тој веќе не е старецот до неа. Не пиеше многу, го напушти коцкањето и боемското општество кое го следеше насекаде. Откако беше поканет од Југотон, сними албум со песните Циганка, Марта, Никад вечер да горагида и Анѓела, синглот постигна златен тираж, кој ги отвори сите врати кои дотогаш му беа затворени. Во текот на 1969 година и оддаде почит на Силвана Арменулиќ пишувајќи и ја легендарната песна „Шта ќе ми живот“.

– Силвана инсистираше да и напишам песна бидејќи нема хит. И секогаш бев во некои романтични врски што ме инспирираа. Ме водеше љубовта, особено неуспешната љубов. А зошто да ме влече таму кога сме стари пријатели? За време на многубројните заеднички патувања, го запознав нејзиниот живот и влегов во нејзината душа. Се сеќавам дека ми раскажуваше за нејзиниот брак кој беше нестабилен, секогаш беше депресивна и често очајна. Така едно утро се разбудив во хотел Славија, цела болна по неколку ноќи пијанство. Вознемирен како што е, слегувам долу, нарачувам кафе и од чиста нервоза земам тетратка и пенкало од келнерот. Ми беше многу лесно бидејќи бев мамурно и не ми беше ништо да правам, па ја напишав песната Што ќе ми се случи. Откако се вратив од турнејата, криејќи се малку од Силвана, отидов во студио да ја снимам таа песна за белградското собрание, но кога таа ја слушна,

Дадо, те молам, ова е песна за мене, треба да ми ја дадеш… И на крајот и ја давам таа песна затоа што тоа беше нејзината приказна. Се совпадна што во времето на објавувањето на албумот започна ТВ серијата Љубов на село. За многу кратко време Силвана стана исклучително популарна и она што сонуваше да биде. Но, подобро е да не го сними и да остане жив – рече Тома, кој се разведе од втората сопруга Милица во февруари 1970 година, а депресијата и разочарувањето ги изгасна на дното од чашата и на масата за коцкање.

– Никогаш не пиев затоа што сакам алкохол, секогаш се се движеше од неколку пијачки и секогаш во друштво . Работев во кафеана, морав да комуницирам со гости и постојано бев во тоа животно жариште. Стана навика да се седне со пријателите, да се разговара, да се пие, а назад немало. Со текот на времето се формираа навики кога станува збор за алкохолот, па бев подобар и послободен за себе. Почнав да го живеам животот на пејач кој има свои шефови и сака да му се пушта музика бидејќи на тој начин сака да се ослободи од сите свои грижи и проблеми. Тогаш не ти е важно дали некој е доктор на науки или возач на вртење, важно е тој да е личност во чие друштво уживаш. Порано поминувавме три-четири дена во кафеани без прекин – искрено зборуваше овој голем боем чија голема страст беше и коцкањето.

Откако останал без динари и убеден дека наскоро ќе умре поради здравствени проблеми, побегнал прво во Америка , а потоа во декември 1974 година се упатил во Канада. Таму ја запознал фризерката Гордана , која инсистирала да се венчаат кога колегите, пријателите, дури и докторите веќе го отпишале. Здравјето му се влошило, морал да оди во болница, каде два пати бил опериран. Иако продолжил да пие и пуши, неговата состојба привремено се стабилизирала. Откако неговиот син Александар се роди во Торонто, тој и неговото семејство се вратија во Југославија на крајот на 1978 година и снимија нов албум. Песните Уморен сум од животот, Проклета недела и Данка брзо го најдоа својот пат до публиката.

– Имав повеќе среќа отколку паметен. Ме сожалија и затоа пак ме прифаќаат. Дали затоа што знаат дека сум бил болен и се тепав низ Америка, Канада и се вратив дома, а можеби некогаш многу ме сакаа, па тоа остана во нив. Мене, мислам, сè што поминав и издржав мораше да се случи токму така. Останав некаде, во мојата последна генерација, сè уште мал сељак чии пари и слава отидоа на глава. Не, не ме збуни, но, не ни знам, некако го надмина. Но, не тој Тома, не така лесно – рече по враќањето во татковината.

Пееше во хотелот Шумадија и во кафеаните на Ибарската магистрала. Во февруари 1982 година го одржа својот прв солистички концерт во белградскиот Дом на синдикати по 26 години музика и се издигна од дното кон врвот. Уште тогаш важеше за урбана легенда во чие друштво со задоволство седеа најголемите интелектуалци и уметници од тоа време. Иако болеста повторно го скрши во 1987 година, есента замина на турнеја која беше рекламирана под слоганот Проштални концерти на Том Здравковиќ. Домот на синдикати во Белград по дваесет дена беше полн секоја вечер, а низ Југославија се повторуваа еуфорични сцени. Следниот албум Da l’ je possibile му донесе уште поголема слава.

– Не се работи само за музика… Луѓето знаат што сум направил и што сум доживеал. Тие почнуваат да се идентификуваат со вас и затоа ве сакаат. Има, се разбира, луѓе кои мислат дека сум будала без пари и пијаница, но во основа тоа е дел од тоа што сум. Малку откачено, тоа е сигурно. Порано мислев дека сум позер и дека го уривам она што го живеам. Подоцна сфатив дека нема врска со фолија. Утре можам да пеам во кафана за триста гранки. Затоа што само музиката може да ме исполни до крај и без никакви други желби.

Јас живеам од неа и живеам за неа – призна Здравковиќ, кој во април 1991 година, на врвот на славата, по албумот „Кафана е мојата судбина“, од болест беше заглавен во кревет во ВМА во Белград. По седумнаесетгодишна борба со ракот на простата, тој почина на 30 септември 1991 година. Но, легендата за најголемиот југословенски боем и човекот кој пееше за неговите најдлабоки емоции сè уште живее, исто како и неговите песни кои станаа евергрин хитови.