Премиерот на Северна Македонија, Димитар Ковачевски, јавно ја нападна Бугарија на меѓународната сцена, споредувајќи ја со Русија, јавува БНТ.

Ковачевски и бугарската потпретседателка Илијана Јотова разменија критики на самитот на Советот на Европа во Рејкјавик, Исланд. Таму Јотова ја претставуваше земјата во друга голема европска иницијатива за поддршка на Украина.

 

Премиерот Ковачевски со остра изјава до европските лидери го подигна степенот на тензија во односите со Бугарија.

„Начинот на кој Бугарија широко се користи кон Северна Македонија, за жал, многу наликува на начинот на кој Руската Федерација зборува за Украина. Неприфатливо е злонамерно да се користат лажни и неосновани обвинувања за политички цели во овој клучен момент од историјата на Европа.

Северна Македонија е меѓународно призната како успешен пример за функционално мултиетничко општество и демократија. Сите меѓународни бранители на човекови права го потврдуваат овој факт во своите извештаи.

Обвинувањата на оваа средба од страна на претставникот на Бугарија се целосно неосновани и доаѓаат од земја која покажува непочитување на одлуките на Европскиот суд за човекови права и стандардите на Советот на Европа за човекови права“, рече Ковачевски.

Зборовите на Ковачевски дојдоа како одговор на потпретседателката Илијана Јотова. На состанокот на Советот на Европа, најголемата организација за човекови права на континентот, Јотова го покрена прашањето за правата на Бугарите во Северна Македонија.

Еве ги нејзините зборови пред форумот:

„Сакам да го допрам прашањето за правата на Бугарите во Република Северна Македонија. Зборувам за нивните права, кои се систематски прекршени, непризнаени, за Бугарите кои се подложени на малтретирање и ограничувања. Би сакал да ве потсетам дека Република Северна Македонија е пред почеток на преговори за членство во ЕУ.

Пред само неколку месеци, млад човек во Република Северна Македонија беше претепан затоа што се изјаснил за својот етнички бугарски идентитет. Беа палени клубови на Бугари, донесен е закон со кој практично се забранува нивното работење.

Пред само неколку дена на бугарски пратеник во Европскиот парламент не му беше дозволено да влезе во РСМ по повод историска прослава и да почести воени гробишта. Ова покажува сериозна провокација кон нашите европски вредности, како што се единството, солидарноста и меѓусебното почитување.

Најопасниот тренд е говорот на омраза, широко распространет што се однесува до соседната земја која е членка и на Европската Унија и на Советот на Европа – мојата земја Бугарија.

Зборувам за овие факти бидејќи во областа на човековите права не можеме да се ограничиме само на документи и говори. Секој обид за кршење на човековите права мора да биде поразен со нашиот цврст и решителен став и акции“.

Според Ковачевски, обвинувањата на Бугарија се неосновани. 

„Не можеме да го игнорираме фактот дека се палат бугарски клубови, дека младите во РСМ се тепани со ризик на нивните животи само затоа што се изјасниле за својот бугарски идентитет. Правата на Бугарите во Македонија се уште не се загарантирани. Тие не само што не се вклучени во уставот на РСМ, туку многу ќе се грижиме, доколку еден ден овој текст стане реалност, да видиме каква е неговата практична примена“, изјави Илијана Јотова – потпретседател на Република Бугарија. Јотова изјави за БНТ.

Јотова во Рејкјавик ја претставуваше Бугарија само на четвртиот состанок во 70-годишната историја на Советот на Европа. На него, земјите-членки најавија дека веруваат во победата на Украина и дека нема да престанат да и помагаат. Организацијата создадена за да го зачува мирот сега сака да ја исполни својата мисија во време на војна.

Европските лидери уште еднаш ја осудија руската агресија и ја потврдија својата поддршка за украинскиот народ. Тие се решени да побараат одговорност од Русија за уништувањето и жртвите од војната. Но, не само со зборови, туку и во пракса.

Првиот чекор кон тоа е создавање на меѓународен регистар на воени штети. Неговата цел е да воспостави систем на компензација на жртвите од страна на Москва.

„Во овој клучен момент, важно е жртвите да можат да поднесат барања за отштета за да можат во иднина барем делумно да бидат обесштетени за страдањата предизвикани од оваа војна“, рече Марија Пејчиновиќ-Буриќ, генерален секретар на Советот на Европа.

Со потписот на бугарскиот потпретседател, Бугарија беше една од последните земји кои го поддржаа создавањето на регистарот.

„Во обновата на Украина треба да се вклучат сите земји, не само најбогатите во Европската унија. Како што можете да видите, веќе се раѓаат слични трендови. И тука е местото каде нашата земја многу сериозно да интервенира во овој процес. “, рече Јотова.

Јотова во Исланд го покрена и прашањето за влез на Бугарија во Шенген. И холандскиот премиер Марк Руте не се обврзува на роковите.

Дали ќе ја поддржите Бугарија за Шенген?

„Многу пати разговаравме за Шенген, вклучително и со вашиот претседател, се разбира. Сепак, тоа не зависи од нас. Мора да ја почекаме следната проценка од Европската комисија за да видиме дали е постигнат доволен напредок. Значи, не сме против влезот на Бугарија во Шенген Само треба да се погрижиме да се исполнат сите услови, рече Рите.

Јотова на оваа тема разговараше и со шведскиот министер за надворешни работи Тобијас Билстром, чија земја во моментов претседава со Европската унија. Јотова посака при предавањето на претседателството на Шпанија во лето, како приоритет да се запише влезот на Бугарија и Романија во Шенген.