ЗА ОВА НИКОЈ НЕ СМЕЕ ДА ЗУЦНЕ! ВО 1925 ГОДИНА ЧЕТИТЕ НА ВМРО ПОД ВОДСТВО НА ВАНЧО МИХАЈЛОВ ЈА ПОРАЗИЛЕ ГРЧКАТА АРМИЈА ВО ПИРИНСКИОТ ДЕЛ НА МАКЕДОНИЈА, БУГАРИТЕ СЕ ПОВЛЕКЛЕ ОД ВОЕНИ ДЕЈСТВИЈА

историја која нема да ја прочитаме во ниту еден учебник по историја,,,,,,,

историја за која многу малку се знае,,,,,

КАКО ЧЕТИТЕ НА ВМРО ЈА ПОРАЗИЛЕ АТИНСКАТА АРМИЈА ВО ПИРИНСКИОТ ДЕЛ НА МАКЕДОНИЈА

есента 1925 година бугарија е вовлечена во најчудната и истовремено малку позната војна која ја водела во поновата историја.

Настаните се случија помегју 19 и 28 Листопад(октомври) 1925 година и започна со граничен инцидент, кога по убиството на атински војник, атинската армија навлегла во Пиринскиот дел на Македонија и окупира 10 села.

По десетдневната необјавена војна, која се води со четите на ВМРО и мал дел на бугарската армија, атинската војска неславно се повлекува.

Конфликтот познат како “Петрички инцидент” бил разрешен од Лигата на народите (ОН).

имено:

По завршуванјето на Првата светска војна, со Нојскиот договор од 27 Студен(ноември) 1919 година, бугарија била казнета од победниците (Антантата), бугарија немала право да има воздухопловство, морнарица и артилерија, а бугарската армија не можела да ја надмине бројката од 33.000 војници, вклучувајки ја и пограничната стража.

Едноставно бугарија не била способна да ја брани својата територија.

Со Нојскиот договор најмногу добила фаворизираната атина. Освен Егејска Македонија, населена претежно со Македонско население, таа ги добила и териториите во Западна Тракија, кои за бугарија биле единствениот излез на Белото Море.

атинските политичари кои сонувале да ја обноват Византија, по поразот од Турција во 1922 година и обединуванјето на Македонските револуционерни сили (Мајскиот манифест во 1924 година и основачкиот конгрес на ВМРО обединета, одржан од 1 до 11 Листопад(октомври) 1925 година во Виена), гледаат закана за остваруванје на своите цели во окупираниот од Бугарија Пирински дел на Македонија, каде ВМРО создаде држава во држава.

Свесни дека разоружаната и речиси беспомошна бугарија, која во тоа време се наогја и во мегународна изолација, неможе да се справи со ВМРО, атина стационира војска на егејско-пиринската граница и бараат повод за навлегуванје во Пиринска Македонија за да ја уништи Македонската револуционерна организација која бара ослободуванје и обединуванје на сите три дела на окупирана Македонија (Пиринска, Вардарска и Егејска Македонија).

Причината за да ја нападне Бугарија, атина нашла во еден пограничен инцидент на 19-ти Листопад 1925 година. На граничниот премин Демиркапија на Беласица, бугарските граничари на своја територија копале бунар. Во 14:30 часот, атинска патрола влегла на пиринската територија и ги обвинила за копанје ровови. Во текот на расправијата дошло до престрелка во која бил убиен атински војник и сериозно ранет атински офицер.

При обидот на атинската војска да го собере телото на починатиот војник дошло до престрелка, која потоа ке прерасне во војна.

Иако, бугарската влада инсистирала да биде формирана бугарско-атинска комисија за истражуванје на инцидентот, како што барала Лигата на народите (ОН), денешната ООН, Атина не го прифатила, бидејки поводот за напад бил најден.

Подготвувајки се за избори атинскиот диктатор генерал Теодорос Пангалос ја распалува националистичката хистерија во атина и на 22 Листопад 1925 година, без објавуванје на војна, им заповедал на војниците од VІ атинска дивизија лоцирана кај Сер, да навлезат во Пиринска Македонија.

Во овој дел од границата бугарската армија располагала само со 300 војници од пограничната стража.

Тие го презеле врз себе првиот напад во зорите на 22 Листопад 1925 година.

Мегјутоа, деветте баталјони на атинската армија со планинска артилерија, митралези и минофрлачи лесно ја форсирале пиринската граница на фронт од 30 км и навлегле на 10 до 12 км на пиринска територија.

Бугарија била изненадена, а бидејки ги нема потребните воени сили да се спротивстави, по наредба на министерот за одбрана, генерал Иван Велков, кон границата биле упатени околу 1.000 војници, со 18 митралези и 12 топови.

Против 100-илјадната атинска армија се спротивставиле вкупно 1 300 бугарски војници без тешко вооружуванје. Во првите часови на војната бугарските сили отстапиле, а атинците ги зазеле селата Кулата, Марино област, Долно Спанчево, Чучулигово, Ново Хоџово, Пиперица, Лехово, Марикостиново, Тополница, Петрово и Дрангов.

Во еден момент атинската офанзива се забавила, бидејќи атинските војници се впуштаат во грабежи на покукјнина и добиток по селата во Пиринска Македонија.

Владата во Софија испракја повик за помош до секретаријатот на ОН во Женева и наредува на бугарските војници да се воздржат од воени дејствија.

Малите бугарски сили кои неможат да и се спротивстават на атинската армија се окопуваат околу Рупите и станица Генерал Тодоров.

Но, атинската армија којашто има за цел да се заземе градот Петрич, кој е аминистративен центар на Пиринскиот дел на Македонија, и оттаму да го отвори патот по долината на реката Струма, продолжува со воените дејства.

Мегутоа, тука атинската армија ке се соочи со една од најдобро организираната воена сила во овој регион – четите на ВМРО. Имено, по крајот на Првата светска војна ВМРО ја обновува својата револуционерна дејност и гради многу добра воена организација на територијата на Пиринска Македонија, која станува држава во држава.

На 22 Листопад(октомври), во моментот на атинската инвазија, ВМРО собрала за одбрана на Петрич околу 4.500 четници, поделени во пет одреди, кои ги зазеле позициите околу градот. За подобра кординација ЦК на ВМРО го испратила во градот Јордан Гјурков од Штип и на 23 Листопад во Петрич бил формиран кризен штаб на чело со војводата Георги Вандев од мегленското село Лесково и помошникот Борис Бунев(брат на Марија Бунева) од Тетово.

Штабот ја презел кординацијата за одбрана на градот, а по левиот брег на Струма командант на четите е Зисо Попов од село Бапчор, Егејска Македонија, кој го спречил напредуванјето на атинските војски.

Истовремено организацијата извршила евакуација на околу 15.000 бегалци во внатрешноста.

Најжестоките борби се воделе на 22 и 23 Листопад, кога атинските војници од југ и од запад ја почнале офанзивата, поддржана со артилерија и авијација. атинската армија отворила силен оган врз станиците Петрич и Марино поле. Сепак во борбите во овие два дена атинското напредуванје било спречено од четите на ВМРО.

На 25 Листопад атинската армија презеде нова офанзива против Петрич и повторно била одбиена. атинската офанзива потоа запира, а во наредните денови, на некои фронтови, атините биле разбиени по што почнале да се повлекуваат. Покрај тоа, цел еден атински полк, одвоени од главните сили, бил опкружен и целосно уништен од дејците на ВМРО.

На 27-ми Листопад, ОН им нареди на атина веднаш да ја прекине својата воена акција против бугарија и во регионот испратила воени претставници во Англија, Италија и Франција.

На 28 Листопад атинската влада издала наредба да ги повлече своите војници од територијата на Пиринска Македонија. атинската војска потоа неславно се повлекува, поразена не од редовна армија, туку од мобилизираните одреди на ВМРО, селани и доброволци.

На 29-ти Листопад Советот на ОН назначи специјална анкетна комисија за истражување на конфликтот.

Истражната комисија откри дека се изгорени 12 села, 15.000 бегалци ги напуштиле своите родни места, а цивилните жртви од Петрич и околните села биле околу 40 лица.

Врз основа на извештајот на комисијата, Генералното собрание на ОН ја осуди атина како агресор и наложила да исплати репарации на бугарија во износ од 30 милиони лева.

Така завршува необјавената десетдневна војна мегју атина и бугарија, односно мегу четите на ВМРО и атинската армија. Овие настани покажаа дека и без помош на разоружената бугарска армија, обединетите Македонци биле спремни да го спречат секој агресор.

Неколку месеци подоцна, атинскиот генерал Пангалос ги изгубил изборите, бил суден и убиен за уништуванјето што и го донел на атина.

Прилог фотографија:

една дивизија на ВМРО